ΕΥΤΥΧΙΑ & ΟΡΜΟΝΕΣ
Ντοπαμίνη η ορμόνη της ευτυχίας…!
Η ντοπαμίνη έχει αποδειχθεί ότι παίζει ένα ρόλο στην επεξεργασία του πόνου…
Επίσης, έχει δειχθεί ότι το σύστημα της ντοπαμίνης ενεργοποιείται σε στιγμές απόλαυσης και καλής διάΘεσης. Η βασική δομή της είναι η σεροτονίνη, η οποία, ανάλογα σε τι επίπεδα βρίσκεται (χαμηλά ή υψηλά) επηρεάζει την ψυχική διάθεση.Σε μια από τις σχετικές έρευνες βρέθηκε ότι όταν εθελοντές άκουγαν μουσική που τους άρεσε, τα επίπεδα ντοπαμίνης στον οργανισμό τους αυξάνονταν.
Για να μετρήσουν οι ερευνητές πότε απελευθερωνόταν ντοπαμίνη, κατέγραψαν πότε οι εθελοντές ανατρίχιαζαν.
Στην ίδια μελέτη έγινε χρήση λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας, η οποία έδειξε ότι η έκκριση ντοπαμίνης αυξανόταν κατά 9% όταν οι εθελοντές άκουγαν μουσική που τους άρεσε.
Εκτός από ευχαρίστηση, η ντοπαμίνη μας κάνει να αισθανόμαστε και λιγότερη κούραση. Μελέτες σε ζώα έχουν αποδείξει ότι η ντοπαμινη εμπλέκεται στην κινητική δραστηριότητα, την προσοχή, και το χρόνο αντίδρασης ενώ μελέτες σε ανθρώπους επιβεβαιώνουν ότι η δραστηριότητα της ντοπαμίνης εμπλέκεται στην εγρήγορση.
Η ντοπαμίνη συχνά απελευθερώνεται από ένα ερέθισμα που θεωρούμε ευχάριστο: από την τροφή, το σεξ, τη μάθηση κλπ. Όταν είμαστε κατηφείς και απογοητευμένοι, η αύξηση της ντοπαπίνης είναι ικανή να μας μεταφέρει σε μια κατάσταση χαρούμενης έξαρσης. Ενα ερωτικό αγκάλιασμα, ένα φιλί, μια μουσική που μας αρέσει, μια επιδοκιμασία, η επίτευξη ενός στόχου είναι αιτίες για να ανοίξουν οι κρουνοί της ντοπαμίνης.
Περιέργως, τα ίδια ευχάριστα συναισθήματα που νιώθουμε μπορούν να προκληθούν από το στρες, το αλκοόλ, το κάπνισμα και τις ναρκωτικές ουσίες διότι η αποδέσμευση της ντοπαμίνης συνδέεται και με αυτούς τους παράγοντες (π.χ. η ντοπαμίνη δρα στα εγκεφαλικά κύτταρα ακριβώς όπως η κοκαΐνη).
Μελέτες σε ζώα δείχνουν αποδέσμευση ντοπαμίνης στις φλοιικές και μεταιχμιακές περιοχές του εγκεφάλου σε απάντηση στο στρες. Επίσης, μελέτες τομογραφίας με εκπομπή ποζιτρονίου (positron emission tomography, PET) έδειξαν αυξημένη αποδέσμευση ντοπαμίνης μετά από υπογλυκαιμία σε ανθρώπους καθώς και μετά από μια στρεσογόνα εργασία που περιλάμβανε νοητική αριθμητική. Αυτό ίσως συμβαίνει διότι ο οργανισμός θέλει να μειώσει το δυσάρεστο συναίσθημα που προκαλεί το στρες.
Η ορμόνη συμμετέχει ενεργά στα συστήματα του εγκέφαλου που σχετίζονται με πράξεις που γίνονται για ένα σκοπό. Έχει επίσης υποστηριχθεί ότι διαδραματίζει ρόλο στη συμπεριφορά αναζήτησης ευχαρίστησης και ανταμοιβής. Η βιβλιογραφία στον τομέα αυτό είναι περίπλοκη και πολλά ευρήματα δεν είναι ξεκάθαρα.
Ορισμένοι θεωρούν πως οτιδήποτε κάνει ο άνθρωπος είναι για να αυξήσει την ντοπαμίνη στον εγκέφαλο. Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, οι άνθρωποι αποφασίζουν για κάτι κάνοντας συνεχείς υποσυνείδητους υπολογισμούς για το κατά πόσο το αποτέλεσμα μιας επιλογής τους θα τους φέρει στο μέλλον περισσότερη ευχαρίστηση και ηδονή ή όχι.
Με άλλα λόγια, η ντοπαμίνη «ντοπάρει» τον εγκέφαλο να αναζητήσει την ηδονή στις αποφάσεις του. Η ντοπαμίνη πλημμυρίζει τον εγκέφαλο ακόμα και στη διάρκεια της λήψης των αποφάσεων, όταν ο άνθρωπος κάνει φαντασιώσεις για το μελλοντικό αποτέλεσμα των επιλογών του.
